MACIS (ΑΝΘΗ ΜΟΣΧΟΚΑΡΥΔΟΥ)
Το βότανο δρα ως πεπτικό, τονωτικό, σπασμολυτικό, αντιεμετικό, διεγερτικό της όρεξης και αντιφλεγμονώδες. Τον καρπό τον χρησιμοποιούμε ως γιατρικό του πεπτικού για την ναυτία, τον έμετο, τη διάρροια, ιδίως αν οφείλεται σε τροφική δηλητηρίαση. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει θετική δράση του βοτάνου στη θεραπεία της νόσου του Crohn. Στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιούσαν το εξωτερικό περίβλημα του μοσχοκάρυδου για να κάνουν αλοιφή που έβαζαν σε προβλήματα ρευματισμών. Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται για ρευματικούς πόνους και στην αντιμετώπιση του πονόδοντου. Η χρήση του μπαχαρικού βέβαια στη μαγειρική είναι εκτεταμένη. Χρησιμοποιείται (συνήθως τριμμένο) για να καρυκεύσει διάφορα συνηθισμένα και γκουρμέ φαγητά όπως , το πατέ φασιανού, στην κρεατόπιτα, τα γεμιστά πιτσούνια, στη τυρόπιτα και αλλού. Η γεύση του είναι πικάντικη, αλλά όταν είναι φρεσκοτριμμένο είναι πολύ πιο δυνατό. Το μοσχοκάρυδο σε μικρές ποσότητες είναι κατάλληλο για σούπες, μπεσαμέλ, κρεατόσουπες, πουρέ, πατατοκεφτέδες, μηλόπιτες, καρυδόπιτες και τάρτες φρούτων. Δίνει επίσης ξεχωριστή λεπτή γεύση σε σάλτσες, ζωμούς, κρέατα, φαγητά με σπανάκι, στο κουνουπίδι, στα σαλιγκάρια, στις ομελέτες και σε γλυκά.
Pul Biber
Το πούλ μπιμπέρ είναι ακόμη ένα άρτυμα με καταγωγή από την Ανατολή. Το όνομα του, pulbiber, στα τουρκικά σημαίνει "νιφάδες πιπεριάς", ενώ είναι γνωστό και ως "πιπέρι του Χαλεπιού". Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κάτι ανάλογο με το πιο γνωστό στην Ελλάδα μπούκοβο, προέρχεται δηλαδή απο αποξηραμένες και τριμμένες πιπεριές.Πολύ αγαπημένο υλικό στην τουρκική κουζίνα η κόκκινη πιπεριά, χρησιμοποιείται ως πάπρικα, πάστα πιπεριάς και νιφάδες, σχεδόν σε όλα τα φαγητά.
ΑΝΗΘΟΣ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟΣ
Σήμερα το φυτό χρησιμοποιείται στη μαγειρική σε σαλάτες, σούπες, διάφορες σάλτσες και αλλού. Στη φαρμακευτική η δράση του θεωρείται ευεργετική κατά διαφόρων κολικών, ενώ χρησιμοποιείται και σαν διουρητικό και τονωτικό. Πέρα από αυτά, ο άνηθος θεωρείται καλή πηγή ασβεστίου, για αυτό μπορεί να συνεισφέρει στην ημερήσια πρόσληψη αυτού του συστατικού, ειδικά στα άτομα που δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα και είναι απαραίτητο να ενισχύσουν άλλες πηγές ασβεστίου.
ΣΠΟΡΟΙ ΑΝΗΘΟΥ
Λέγεται οτι βοηθάει στη χώνεψη και καθαρίζει την αναπνοή, οπότε είναι καλό να μασηθεί μετά το φαγητό. Ο άνιθος είναι ευεργετικός στον βήχα, αντισπασμωδικός και αντισηπτικός. Χρησιμοποιείται για την ρύθμιση των οιστρογόνων στον οργανισμό και λέγεται οτι βοηθά στην παραγωγή μητρικού γάλακτος.
ΓΑΡΥΦΑΛΛΟ ΑΚΟΠΟ
Πρόκειται για το γνωστό μπαχαρικό που χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική. Τα γαρύφαλλα είναι τα αποξηραμένα άνθη του γαρυφαλλόδενδρου και χρησιμοποιούνται στην Κίνα από το 266 π.χ. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη ναυτία, τον εμετό και τον τυμπανισμό και διεγείρει το πεπτικό σύστημα. Είναι ισχυρό τοπικό αντισηπτικό και ήπιο αναισθητικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά για τον πονόδοντο. Χρησιμοποιείται σε πολλά γλυκά για το άρωμά του αλλά και σε διάφορες σάλτσες.
ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ
Ο βασιλικός θεωρείται ο βασιλιάς των μυρωδικών, αφού χρησιμοποιείται σε πολλές συνταγές και συνδυάζεται με πολλές γεύσεις. Είναι φυτό με αντισηπτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες και θεωρείται εξαιρετικό εφιδρωτικό. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του βασιλικού βρίσκονται κυρίως στο αιθέριο έλαιό του, το οποίο είναι πολύ καλό αντισπασμωδικό. Το «τσάι» από βασιλικό είναι ιδιαιτέρως χωνευτικό, διουρητικό και τονωτικό, καταπραΰνει το έντερο και τις νευρικές ημικρανίες. Ο βασιλικός σε σκόνη (ρουφώντας τον απ' τη μύτη) καταπολεμά το κρυολόγημα και τον πονοκέφαλο. Μέσα σε κρασί, τονώνει τον οργανισμό και είναι εξαιρετικά χωνευτικός. Επίσης, διευκολύνει την παραγωγή γάλακτος σε μητέρες που θηλάζουν. Το εκχύλισμα βασιλικού είναι ευεργετικό κατά της στοματίτιδας, του επιχείλιου έρπητα και της ναυτίας (και της ναυτίας της εγκυμοσύνης).
Η κατανάλωση φύλλων βασιλικού με λάδι, σαν σαλάτα, καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα.
Χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακοβιομηχανία και στην αρωματοθεραπεία.
ΓΚΑΡΑΜ ΜΑΣΑΛΑ
Το γκαράμ μασάλα είναι ένα ινδικό μείγμα μπαχαρικών. Χρησιμοποιείται ευρέως στην ινδική και γενικά στην ασιατική κουζίνα. Χρησιμοποιείται μόνο του ή με άλλα αρωματικά. Η λέξη γκαράμ που σημαίνει καυτό, υποδηλώνει την ένταση των αρωμάτων που περιέχει και όχι την καυτερή του ιδιότητα. Η σύνθεση του γκαράμ μασάλα διαφέρει από περιοχή σε περιοχή της Ινδίας, ωστόσο, μια συνηθισμένη συνταγή περιέχει μαύρο και λευκό πιπέρι, γαρίφαλο, κανέλα, κύμινο, κάρδαμο, μάραθο, φύλλα δάφνης, μοσχοκάρυδο, κόλιανδρο και αστεροειδή γλυκάνισο. Σε μερικές συνταγές προστίθενται και αρωματικά βότανα στο μείγμα. Σε άλλες, το γκαράμ μασάλα ανακατεύεται με νερό, ξίδι ή γάλα καρύδας για να δημιουργηθεί μια αρωματική πάστα. Συνήθως προστίθενται ξηροί καρποί, σκόρδο ή κρεμύδι. Ταιριάζει πολύ στα ψητά κρεατικά και στις μαρινάδες.
ΓΛΥΚΑΝΙΣΟΣ
Ο Γλυκάνισος (Pimpinella anisum της οικογένειας Umbelliferae) είναι το βασικό συστατικό του ούζου και άλλων αλκοολούχων ποτών όπως ρακί, σαμπούκα, παστίς, αράκ και το λικέρ galliano. Στη φαρμακοβιομηχανία, τον συναντάμε κυρίως σε σιρόπια βήχα και φάρμακα λαιμού, αλλά και στην κοσμετολογία, σε αρώματα και σαπούνια. Ο γλυκάνισος βοηθάει αποτελεσματικά την πέψη, ενώ θεωρείται ότι καταπραΰνει το στομαχόπονο αλλά και τα νεύρα σε περιπτώσεις υπερέντασης, όπως και τις κρίσεις άσθµατος. Θεωρείται επίσης σπασμολυτικό και διουρητικό, καθώς και ένα καλό “φάρμακο” για το βήχα και τους πόνους της περιόδου.
ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ
Το δεντρολίβανο το χρησιμοποιούσαν παλιά στο κρασί για να μην χαλάσει και να του δώσει άρωμα. Το ίδιο και στη φέτα αλλά και στο κάπνισμα των κρεάτων τον χρησιμοποιούσαν για μυρωδιά αλλά και για τις αντί-μικροβιακές του ιδιότητες. Το δεντρολίβανο διώχνει και αυτό τους σκόρους και τα διάφορα έντομα από τα διπλανά φυτά. Το δεντρολίβανο χρησιμοποιείται και στη μαγειρική για το αρωματισμό των ψαριών και του κρέατος ιδίως του αρνιού και του χοιρινού από τα παλιά χρόνια.
Το δεντρολίβανο είναι θερμαντικό και διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος προς τον εγκέφαλο και βελτιώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Είναι χρήσιμο για τους νευρικούς πονοκεφάλους και τις ημικρανίες. Ενισχύει την ανάπτυξη της τριχοφυΐας, ενισχύοντας την κυκλοφορία του αίματος στο τριχωτό της κεφαλής.Τα φύλλα του δεντρολίβανου, μαζί με ρίζες τσουκνίδας και ρίζες λάπατου, μουσκεμένες σε οινόπνευμα, βοηθούν να προκαλούν τριχοφυΐα κάνοντας εντριβές στο τριχωτό μέρος του κεφαλιού. Ανεβάζει τη διάθεση και είναι χρήσιμο σε περιπτώσεις κατάθλιψης ήπιας έως μετρίως σοβαρής μορφής. Είναι αποχρεμπτικό και βοηθάει στο βήχα στο άσμα σε βρογχίτιδες και στη γρίπη. Γενικά θεωρείται αντιβακτηριδιακό, αντιμυκητιακό και αντιρρευματικό, τονωτικό της καρδιάς και της όρασης αλλά και κατά του διαβήτη.
ΔΥΟΣΜΟΣ
Φαρμακευτικές ιδιότητες: καταπολέμηση πόνων του στομάχου, ναυτίας, λόξυγκα και υποβοήθηση στην πέψη. Βοηθά σε αϋπνίες, σπασμούς, τρεμούλες, ημικρανίες, ταχυπαλμίες, ίλιγγους, ναυτίες, πονοκεφάλους. Αν τρίψεις τα φύλλα του στο δέρμα καταπραΰνουν από φαγούρα, ενώ οι εισπνοές βοηθούν στο συνάχι και το κρυολόγημα. Στη μαγειρική: ρόφημα, μυρωδικό σε φαγητά.
ΕΣΤΡΑΓΚΟΝ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟ
Έχει πικάντικη γλυκόπικρη γεύση και άρωμα που θυμίζει γλυκάνισο. Ταιριάζει πολύ με διάφορα είδη κρεάτων όπως πχ κουνέλι και κοτόπουλο, με τα αυγά, τη μαγιονέζα βινεγκρέτ, τις σάλτσες με κρεμώδη υφή, με ορισμένες σαλάτες και με τα μανιτάρια. Συνδυάζεται με βασιλικό, φύλλα δάφνης, άνηθο, σκόρδο, μαντζουράνα, πάπρικα, μαϊντανό και θρούμπι. Το βότανο δρα ως αντισκορβουτικό, διουρητικό, εμμηναγωγό, αντιπυρετικό, υπνωτικό, ανθελμινθικό και βοηθά σε προβλήματα πέψης και οδονταλγίας. Το έγχυμα των φύλλων χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της δυσπεψίας, φουσκώματα, ναυτία και λόξυγκα. Δρα ως ήπιο ηρεμιστικό και βοηθά σε ελαφρά προβλήματα αϋπνίας. Έχει ήπιες ιδιότητες εμμηναγωγού και βοηθά σε καθυστέρηση περιόδου. Κατάπλασμα των φύλλων βοηθά σε ρευματισμούς, αρθρίτιδα, ποδάγρα και πονόδοντο. Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται για προβλήματα πέψης και έμμηνου ρύσης. Το φυτό νωπό ή αποξηραμένο έχει την ιδιότητα να απωθεί τα έντομα.
ΘΡΟΥΜΠI
Είναι φυτό ιδιαίτερα χωνευτικό, όποτε βοηθάει παρά πολύ σε πεπτικά προβλήματα, κολικούς και σε αέρια του στομάχου. Ανοίγει την όρεξη, είναι σπασμολυτικό, καταπραΰνει τις νευροπάθειες, τις κρίσεις άσθματος, ενώ διώχνει την αϋπνία. Βοηθάει σε περιπτώσεις αρθριτικών, σε ρευματισμούς και πετράς στα νεφρά. Σε περιπτώσεις βαρηκοΐας είναι πολύ καλό. Αντιμυκητικό, αποχρεμπτικό, διουρητικό και αφροδισιακό (το βοτάνι της ευτυχίας), ενώ σε εξωτερική χρήση είναι αντισηπτικό σε πληγές και τσιμπήματα. Είναι από τα πιο ωραία βότανα στην μαγειρική. Στην Νότια Γαλλία το αποκαλούν «το πιπέρι του γαιδάρου». Ταιριάζει με φασόλια, κουνέλι, σε τοματοσαλάτες ή πράσινες σαλάτες πολύ ψιλοκομμένο. Ιδανικό στις ελιές, τις αποκαλούμενες θρούμπες. Επίσης, σε πουλερικά, ψητά κρέατα, ομελέτες, πίτσες. Δοκιμάστε το με δύσπεπτα πιάτα. Οι έγκυες πρέπει να αποφεύγουν την χρήση του.
ΘΥΜΑΡΙ
Συνιστάται σε προβλήματα στομάχου και εντέρων, στην ανακούφιση από το βήχα, από το συνάχι και τη γρίπη, στην τόνωση του νευρικού συστήματος και ως καταπραϋντικό. Χρησιμοποιήστε το με τα κρεατικά και το κυνήγι που μαγειρεύονται με σάλτσα και ντομάτα, καθώς και με τα ψητά ψάρια και κρεατικά. Βάλτε λίγο θυμάρι στο κατσικάκι στο φούρνο με πατάτες και στα μανιτάρια στο φούρνο και θα εκπλαγείτε ευχάριστα με το γευστικό αποτέλεσμα! Το θυμάρι αναδεικνύει ακόμα μοναδικά τη γεύση του ελαιόλαδου συνοδεύοντας το στη σαλάτα, τη γεύση του ελιόψωμου, της ψητής φέτας και της τυρόπιτας.
ΚAΝΕΛΑ
Η βασίλισσα των μπαχαρικών. Βγαίνει από τη φλούδα του ομώνυμου δέντρου. Αφαιρείται σε στρώσεις και ύστερα κόβεται σε μικρά sticks. Ο φλοιός χρησιμοποιείται στη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική, την ποτοποιία, την αρωματοποιία και την ιατρική. Δίνει ξεχωριστό άρωμα και γεύση σε φαγητά και γλυκά, αλλά οι ιδιότητές της δεν σταματούν εδώ. Η κανέλα αποτελεί εξαιρετική πηγή μαγγανίου και σιδήρου. Όταν συνδυάζεται με μήλο και πορτοκάλι, η περιεκτικότητα των φρούτων σε βιταμίνη C μεγιστοποιεί την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.
ΚΑΡΟΤΟ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟ
Το καρότο είναι θρεπτικό και θεραπευτικό. Τα καρότα περιέχουν σε μεγάλη ποσότητα βιταμίνη Α που βελτιώνουν την όραση, και σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Ε ενισχύουν την υγεία της επιδερμίδας. Πολύ ευεργετικά, για τον οργανισμό, είναι τα μέταλλα που περιέχονται στο καρότο όπως το ασβέστιο, φώσφορο και μαγνήσιο που συμβάλλουν στην υγεία των οστών, δοντιών και μυών. Και τέλος το χλώριο και το θείο, τα οποία επηρεάζουν θετικά τη λειτουργία του ήπατος (συκώτι) και του πεπτικού συστήματος αντίστοιχα. Βελτιώνονται τα συμπτώματα τυμπανισμού, κολικών, κολίτιδας, διάρροιας και του πεπτικού έλκους. Αποτρέπεται η κατακράτηση υγρών και η κυστίτιδα. Η αυξημένη κατανάλωση του ενδείκνυται σε καταστάσεις ρευματοειδούς και ουρικής αρθρίτιδας. Θεραπεύεται ο βήχας, η βρογχίτιδα και το άσθμα. Προλαμβάνονται και θεραπεύονται λοιμώξεις του αναπνευστικού συτήματος. Ενισχύεται το ανοσοποιητικό σύστημα.
ΚΑΡΔΑΜΟ
Αυτό το δημοφιλές μπαχαρικό, μαύρου ή πράσινου χρώματος, είναι πλούσιο σε αιθέρια έλαια, άμυλα και κολλώδεις ουσίες, που του χαρίζουν αποσυμφορητικές, διουρητικές και αντιβακτηριακές ιδιότητες. Το κάρδαμο είναι ένα μπαχαρικό που ενδείκνυται για όσους υποφέρουν από γαστρικές ή εντερικές διαταραχές: μπορείτε να μασήσετε τους σπόρους του για να δροσίσετε την αναπνοή σας μετά από ένα βαρύ γεύμα ή για να περιορίσετε το κοιλιακό πρήξιμο. Έχει γεύση γλυκιά και ταυτόχρονα ελαφρώς πικάντικη που θυμίζει λεμόνι. Δοκιμάστε το με κοτόπουλο, κρέας, ψάρι, σούπες λαχανικών και σαλάτες. Στη ζαχαροπλαστική χρησιμοποιείται στο πασχαλιάτικο τσουρέκι.
ΚΟΛΙΑΝΔΡΟ
Οι σπόροι του φυτού έχουν ζεστή λεμονίζουσα γεύση με μια υποψία πορτοκαλιού και χρησιμοποιούνται ολόκληροι ή τριμμένοι ως μπαχαρικό, ενώ περιζήτητο είναι και το αιθέριο έλαιό τους. Είναι κύριο συστατικό του μίγματος garam masala μαζί με το κύμινο, και χρησιμοποιείται ευρέως στην Ινδική κουζίνα. Συμβάλλει μεταξύ άλλων στην καταπολέμηση του άγχους, στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στην αντιμετώπιση της κόπωσης και της ημικρανίας. Θεωρείται επίσης ότι συμβάλλει στη μείωση των μυϊκών πόνων και των πόνων των αρθρώσεων σε άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα ή ρευματισμούς.
ΚΡΕΜΜΥΔΙ
Στο κρεμμύδι αποδίδονται πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες αλλά χρησιμοποιείται και ως αρωματικό. Θεωρείται παράγοντας μακροζωίας. Στη Βουλγαρία, που η χρήση του είναι καθημερινή υπάρχουν περισσότεροι αιωνόβιοι και σε πολλές περιοχές της Τρανσυλβανίας ο καρκίνος είναι άγνωστος.
ΚΥΜΙΝΟ
Χαρακτηριστικό μπαχαρικό στις κουζίνες της Ανατολής και ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά του κάρυ. Διαθέτει πολύ χαρακτηριστικό άρωμα, δυνατό και βαρύ, με γεύση έντονη. Ο καρπός του, πλούσιος σε κουμινόλη, μια αρωματική και φαρμακευτική ουσία, βρίσκει εφαρμογή στην φαρμακοποιία σαν καθαρτικός, εμμηναγωγός, διουρητικός, στομαχικός.
ΜΑΙΝΤΑΝΟΣ
Ο μαϊντανός είναι αφάνταστα πολύτιμος στα νεφρά και στην κύστη. Με την πολυουρία διώχνει τις πέτρες. Είναι αντισηπτικό του αίματος, προληπτικό του καρκίνου, συνίσταται κατά του εντέρου και της υδρωπικίας. Είναι τονωτικός, χωνευτικός, αντιπυρετικός , κατά των πρησμένων αδένων, κατά των αποστημάτων, του στήθους, κατά του άσθματος και των πνευμονικών παθήσεων. Ευεργετικό στο συκώτι, διεγερτικός και ορεκτικός. Δένει απόλυτα με την Μεσογειακή κουζίνα και γι' αυτό χρησιμοποιείται σε πολλά λαδερά πιάτα, όπως γεμιστά και φασολάκια, αλλά και σε σούπες, όσπρια και φυσικά στο ψάρι και το κρέας. Ψιλοκομμένος δίνει διακριτική γεύση σε ομελέτες, ζυμαρικά, ρύζι, πίτες, σάλτσες, σαλάτες και dressings. Οι μαγειρικές του χρήσεις είναι αναρίθμητες, από την Ελληνική μαϊντανοσαλάτα μέχρι την Ιταλική αλιόλιο.
ΜΑΧΛΕΠΙ ΑΚΟΠΟ
Το μαχλέπι, είναι ο σπόρος του φυτού Prunus Mahaleb, ένα είδος κερασιάς. Η γεύση του το κατατάσσει στα πιο εύγευστα μπαχαρικά. Χρησιμοποιείται αλεσμένο για να τονίσει τη γλυκιά γεύση των παραδοσιακών γλυκισμάτων. Οι νοικοκυρές το προσθέτουν ιδιαίτερα στο τσουρέκι, στη βασιλόπιτα και γενικά στις παρασκευές αρτοποιίας.
ΜΟΣΧΟΚΑΡΥΔΟ
Η χρήση του τριμμένου μοσχοκάρυδου στη μαγειρική είναι εκτεταμένη. Χρησιμοποιείται για να καρυκεύσει διάφορα συνηθισμένα και γκουρμέ φαγητά όπως, το πατέ φασιανού, την κρεατόπιτα, τα γεμιστά πιτσούνια, την τυρόπιτα και άλλα. Η γεύση του είναι πικάντικη, αλλά όταν είναι φρεσκοτριμμένο είναι πολύ πιο δυνατό. Τον καρπό τον χρησιμοποιούμε ως γιατρικό του πεπτικού για τη ναυτία, τον εμετό, τη διάρροια, ιδίως αν οφείλεται σε τροφική δηλητηριαση.
ΜΟΥΣΤΑΡΔΑ ΣΚΟΝΗ
Η σκόνη μουστάρδας παρασκευάζεται από σπόρους σιναπιού. Η μουστάρδα σκόνη πρέπει να έρθει σε επαφή με το νερό για να απελευθερώσει την γεύση της. Γι αυτό πριν χρησιμοποιηθεί πρέπει να την ανακατέψουμε με λίγο νερό, γάλα ή ξύδι κι αφού αφήσουμε το μίγμα για λίγο να το προσθέσουμε στο φαγητό. Γνωστό από την αρχαιότητα, ο πολτός σιναπιού απέκτησε την ονομασία “μουστάρδα” από τους Γάλλους και το οφείλει στην πρακτική να αναμειγνύουν τους θρυμματισμένους σπόρους με κρασί, δηλαδή με μούστο. Η μουστάρδα είναι τροφή με αναγνωρισμένη εδώ και πολλούς αιώνες αποσυμφορητική και αποχρεμπτική δράση. Συμβάλει στην διάλυση της βλέννας που φράζει τις αναπνευστικές οδούς. ανακουφίζει από συμπτώματα συμφόρησης που προκαλούνται από το κοινό κρυολόγημα και την ιγμορίτιδα. Εξουδετερώνει βακτηρίδια και επιταχύνει τον μεταβολισμό, συντελώντας στην καύση των περίσσιων θερμίδων.
ΜΟΣΧΟΚΑΡΥΔΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ
Η χρήση του μοσχοκάρυδου στη μαγειρική είναι εκτεταμένη. Τον καρπό τον χρησιμοποιούμε ως γιατρικό του πεπτικού για τη ναυτία, τον εμετό, τη διάρροια, ιδίως αν οφείλεται σε τροφική δηλητηριαση.
ΜΠΟΥΚΟΒΟ
Το μπούκοβο παράγεται από αποξηραμένες κόκκινες καυτερές πιπεριές και έχει την μορφή νιφάδων. Η γεύση του είναι ιδιαίτερα καυτερή και πικάντικη και χρησιμοποιείται σε σάλτσες, κεμπάπ, σούπες, αλλαντικά αλλά και στο λάδι για να προσδώσει την ιδιαίτερη πικάντικη γεύση. Αποτελεί καλή πηγή φυτικών ινών, φυλλικού οξέος, βιταμίνης Α, Ψ, Β6, Κ και μαγγανίου.
ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΛΙΑΣΤΕΣ
Η ντομάτα έχει όξινη και ελαφρώς καυστική γεύση, ενώ σημαντική είναι η θρεπτική της αξία. Είναι πλούσια σε βιταμίνες A, B, C, και Ε, φυτικές ίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία (σελήνιο, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο, μαγγάνιο), που βοηθούν στην ρύθμιση σακχάρου στο αίμα, στην δυσκοιλιότητα, καθώς και στην ρύθμιση της χοληστερίνης. Οι λιαστές ντομάτες είναι πλούσια πηγή σιδήρου και είναι το παραδοσιακό μέσο για να γευόμαστε, όλη τη χρονιά, το αγαπημένο μας καλοκαιρινό λαχανικό.
ΠΑΠΡΙΚΑ
Η πάπρικα χρησιμοποιείται στο φαγητό για να δώσει γεύση αλλά και χρώμα, ιδίως στο ρύζι, και για τον ίδιο λόγο συχνά πασπαλίζεται από πάνω. Μάλιστα, χρησιμοποιείται ευρέως ως φυσικό χρωστικό σε φαγητά που έχουν βαθύ κόκκινο ή καφετί χρώμα. Πάπρικα χρησιμοποιούν αρκετά στην κουζίνα τους οι Ούγγροι, όπου τα σπιτικά και τα εστιατόρια έχουν τουλάχιστον 3-4 διαφορετικά είδη. Οι Ισπανοί, επίσης λάτρεις του μπαχαρικού, προτιμούν τη γλυκιά, ενώ σε πιο ανατολικές χώρες, όπως η Τουρκία, η προτίμηση είναι για την καυτερή ή την πικάντικη.
ΠΙΠΕΡΙΕΣ
Όλες οι πιπεριές, περιέχουν πολλά φυτοχημικά, τα οποία είναι φυσικές ενώσεις που βρίσκονται στα φυτά. Πολλά από τα φυτοχημικά στις πιπεριές, έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Τόσο οι καυτερές, όσο και οι γλυκές πιπεριές, μπορεί να ενισχύσουν τις προσπάθειές μας για την απώλεια βάρους. Ελέγχουν τη χοληστερόλη, καταπολεμούν την αρθρίτιδα, μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, κάνουν καλό στην καρδιά και προλαμβάνουν τo εγκεφαλικό επεισόδιο.
ΠΡΑΣΣΟ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟ
Ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε τις πολυάριθμες ευεργετικές ιδιότητες του φυτού αυτού. Σήμερα το πράσο είναι γνωστό διουρητικό, χρησιμοποιείται κατά του πρηξίματος ποδιών και των χεριών ενώ ωφελεί την απομάκρυνση της κυτταρίτιδας καθώς αποτρέπει την κατακράτηση υγρών. Το πράσσο περιέχει ασβέστιο, ιώδιο και βιταμίνες B1, B2, B6, C και χρησιμοποιείται κυρίως στο μαγείρεμα αλλά και σαν πρόσθετο αρωματικό σε διάφορες σαλάτες.
ΣΙΝΑΠΟΣΠΟΡΟΣ
Το σινάπι ήταν γνωστό από πολύ παλιά ως θεραπευτικό και μαγειρικό βότανο. Οι αρχαίοι Έλληνες το εκτιμούσαν πολύ και ο Ιπποκράτης συνιστούσε την εσωτερική λήψη του ή καταπλάσματα με αυτό, για διάφορες παθήσεις. Οι Ρωμαίοι αρωμάτιζαν το κρασί με σπόρους σιναπιού και έτρωγαν τα φύλλα του ως λαχανικό. Αργότερα, η σκόνη των σπόρων του, μαζί με ξίδι, ήταν δημοφιλές καρύκευμα κρεάτων, μάλιστα αναφέρεται ότι άνοιγε την όρεξη και βοηθούσε στη χώνευση. Η σκόνη των σπόρων του προστίθεται σε σάλτσες, δίνοντας πικάντικη γεύση στα φαγητά. Ολόκληροι σπόροι ρίχνονται σε σούπες, σε μαγειρευτά κρέατα της κατσαρόλας, σε πίκλες και σάλτσες.
ΣΚΟΡΔΟ
Το σκόρδο περιέχει αλοσίνη που ευθύνεται για την χαρακτηριστική γεύση του φρέσκου σκόρδου. Είναι αντιμικροβιακός παράγοντας και σε συνδυασμό με τη βιταμίνη C η δράση του ενισχύεται. Το σκόρδο περιέχει βιταμίνη Α και σελήνιο. Επίσης περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο, βιταμίνη Β1, Β2 και Β3. Το σκόρδο αποτοξινώνει το σώμα και το προστατεύει από λοιμώξεις ενισχύοντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Μειώνει την πίεση του αίματος και βελτιώνει την κυκλοφορία. Μπορεί ακόμα να αποτρέψει τα έλη εμποδίζοντας την ανάπτυξη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
ΣΟΥΜΑΚ
Ονομάζεται και Σουμάκι, έχει σκούρο βυσσινί χρώμα και η γεύση του ειναι όξινη. Η βασική του χρήση είναι σε κεμπάπ, συνήθως μαζί με κάποιο άλλο καυτερό μπαχαρικό (π.χ. μπούκοβο, τσίλι, πιπέρι καγιέν) ή κύμηνο. Το σουμάκ παρουσιάζει αντισηπτική και διουρητική δράση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της γαλουχίας και να συμβάλλει στη θεραπεία της δυσεντερίας.
ΣΠΑΝΑΚΙ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟ
Οι φαρμακευτικές του ιδιότητες εντοπίζονται κυρίως στη ρίζα και τα τρυφερά του βλαστάρια. Είναι διουρητικό αλλά μπορεί να προκαλέσει και ερεθισμό σε περιπτώσεις που υπάρχει φλόγωση στο ουροποιητικό σύστημα. Βοηθά στην ρύθμιση των παλμών λόγω υπερτροφίας της καρδιάς, ενώ έχει και ευεργετικές επιδράσεις στη βρογχίτιδα.
ΣΧΟΙΝΟΠΡΑΣΣΟ
Είναι γνωστό με το Αγγλικό όνομα “Chives”. Το σχοινόπρασο έχει πολύ πιο ελαφριά γεύση από το κοινό κρεμμύδι και χρησιμοποιείται όπου και αυτό, με τη διαφορά ότι είναι πιο ευκολοχώνευτο, επειδή δεν περιέχει πολλά άλατα του θείου, όπως το κρεμμύδι.
ΤΣΕΜΕΝΙ
Το τσεμένι ή μοσχοσίταρο χρησιμοποιείται κυρίως στον παστουρμά όπου μαζί με το σκόρφο του δίνουν το χαρακτηριστικό του άρωμα. Προστίθεται και σε διάφορα κρεατικά ή λαχανικά. Το τσεμένι παρουσιάζει αντισηπτική, τονωτική και ορεξιογόνο δράση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αύξηση της ροής γάλακτος κατά το θηλασμό και σαν τονωτικό των μυών μετά από έντονη καταπόνησή τους.
ΣΟΥΣΑΜΙΑ
ΦΥΣΙΚΟ • ΑΠΟΦΛΟΙΩΜΕΝΟ • ΜΑΥΡΟΣΗΣΑΜΟ
Το σουσάμι (ή σησάμι) και τα προϊόντα του αποτελούν τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας. Περιέχει υψηλής βιολογικής αξίας φυτικές πρωτεΐνες, ακόρεστα λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Το σουσάμι περιέχει επίσης φυτοχημικές ουσίες με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.